Áp dụng mô hình công ty quản lý quỹ vào quản lý hoạt động đầu tư của Tập đoàn Tài chính - Bảo hiểm Bảo Việt

Năm 2005, Bảo Việt kỷ niệm 40 năm ngày thành lập, đồng thời cũng là năm đánh dấu một bước phát triển mới của Bảo Việt. Ngày 28/11/2005, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 310/2005/QĐ -TTg thí điểm thành lập Tập đoàn Tài chính – Bảo hiểm Bảo Việt và Bảo Việt trở thành Tập đoàn Tài chính – Bảo hiểm đầu tiên tại Việt Nam kinh doanh đa ngành, trong đó ngành nghề kinh doanh chủ yếu là kinh doanh bảo hiểm nhân thọ, kinh doanh bảo hiểm phi nhân thọ, ngân hàng và đầu tư tài chính.                       
 
Hoạt động đầu tư là một lĩnh vực hoạt động có tầm quan trọng sống còn đối với việc duy trì và phát triển của một doanh nghiệp bảo hiểm nói chung và của Tập đoàn Tài chính- Bảo hiểm Bảo Việt nói riêng. Hoạt động đầu tư không những giúp Bảo Việt có được khoản lợi nhuận thường xuyên trong khi vẫn đảm bảo khả năng thanh toán các hợp đồng bảo hiểm mà còn giúp quảng bá rộng rãi hình ảnh của Tập đoàn Bảo Việt trên thị trường tài chính-bảo hiểm. Đồng thời, trong điều kiện cạnh tranh gay gắt, đầu tư chính là một loại vũ khí lợi hại giúp Bảo Việt đứng vững và tiếp tục phát triển.

Hoạt động đầu tư của Tập đoàn Bảo Việt được bắt đầu thực hiện từ năm 1996. Cho đến nay (2006), hoạt động này không ngừng lớn mạnh: Ước tính đến hết năm 2005, nguồn vốn đầu tư tăng 5 lần so với năm 2000, tổng doanh thu đầu tư tăng gấp 6,6 lần so với năm 2000. Tăng trưởng doanh thu đầu tư luôn cao hơn mức tăng trưởng nguồn vốn đầu tư. Hoạt động đầu tư đảm bảo được cơ bản các nguyên tắc: an toàn, hiệu quả và tăng trưởng vững chắc. Vì vậy, Bảo Việt được các nhà đầu tư trong nước đánh giá là “nhà đầu tư tài chính chuyên nghiệp trên thị trường tài chính ở Việt Nam”.

Để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của hoạt động này, Bảo Việt đã tích cực chuyển đổi mô hình hoạt động đầu tư: thành lập công ty Quản lý Quỹ- tách biệt hẳn chức năng đầu tư với chức năng kinh doanh bảo hiểm. Ngày 08/11/2005, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước đã chính thức cấp giấy phép số 05/UBCK-GPHĐQLQ cho Công ty TNHH Quản lý Quỹ đầu tư chứng khoán Bảo Việt (BVFMC). Công ty có vốn điều lệ là 25 tỷ đồng. Công ty TNHH Quản lý quỹ đầu tư chứng khoán Bảo Việt được thực hiện các loại hình kinh doanh: Lập và quản lý Quỹ đầu tư chứng khoán; Tư vấn tài chính và đầu tư chứng khoán theo quy định của pháp luật, thực hiện các hoạt động đầu tư tài chính và các hoạt động bổ trợ khác.

SƠ ĐỒ CÔNG TY QUẢN LÝ QUỸ ĐẦU TƯ CHỨNG KHOÁN BẢO VIỆT

Theo kinh nghiệm tổ chức hoạt động đầu tư tài chính của các tập đoàn bảo hiểm lớn trên thế giới, việc thành lập mô hình công ty quản lý Quỹ để điều hành, quản lý quỹ tài chính của DNBH là rất phổ biến. Ở trong nước, các công ty bảo hiểm lớn 100% vốn nước ngoài như Công ty Prudential Việt Nam, Manulife Việt Nam cũng đã sớm thành lập Công ty quản lý quỹ của riêng mình để ngày càng phát triển lớn mạnh. Hiện tại một số Công ty Bảo hiểm khác cũng có ý định sẽ đầu tư vốn theo mô hình này.

Bảo Việt cũng không nằm ngoài xu thế đó và việc cho ra đời Công ty quản lý Quỹ là một tất yếu khách quan. Đây là thời điểm hoạt động đầu tư tài chính của Bảo Việt khởi sắc và là điều kiện tốt cho việc tham gia vào thị trường vốn và thị trường chứng khoán. Mặt khác, đây cũng là một hướng đi chính trong quá trình xây dựng Bảo Việt trở thành Tập đoàn Tài chính – Bảo hiểm hàng đầu ở Việt Nam.

Về cơ bản, việc áp dụng mô hình công ty quản lý Quỹ vào hoạt động đầu tư có những ưu điểm so với cách thức quản lý hoạt động theo mô hình Trung tâm đầu tư trước kia, cụ thể là:
 
Thứ nhất, quản lý hoạt động đầu tư theo mô hình công ty quản lý Quỹ đầu tư chứng khoán sẽ giúp Bảo Việt nâng cao được hiệu quả đầu tư do được tính chuyên môn hoá và tính chuyên nghiệp của hoạt động đầu tư được nâng lên rõ rệt, góp phần phát huy sức mạnh tài chính và uy tín của Bảo Việt trong điều kiện cạnh tranh ngày càng mạnh mẽ, đặc biệt trong xu hướng hội nhập và hợp tác quốc tế ngày càng mở rộng.
 
Thứ hai, công ty quản lý Quỹ sẽ tối đa hoá lợi nhuận hợp pháp cho chủ đầu tư, các nhà đầu tư vào các Quỹ do Công ty quản lý cũng như cho nền kinh tế thông qua việc không ngừng nâng cao năng lực và uy tín trong quá trình cung cấp dịch vụ quản lý Quỹ.
 
Thứ ba, công ty quản lý Quỹ của Bảo Việt có đầy đủ tư cách pháp nhân, do vậy đủ khả năng cung cấp các dịch vụ tài chính cho các khách hàng bên ngoài. Đồng thời công ty đóng vai trò làm cầu nối giữa các nhà cung cấp vốn trong và ngoài nước với các nhà phát hành công cụ tài chính (các doanh nghiệp, các ý tưởng kinh doanh mới...)
 
Thứ tư, mô hình công ty Quản lý Quỹ có sự phân cấp rõ ràng, gắn trách nhiệm pháp lý đến từng cấp ra quyết định đầu tư và giảm sức ép giải quyết các công việc sự vụ cho Lãnh đạo Tập đoàn.Thứ năm, với mô hình mới Bảo Việt đã giảm được các cấp trung gian để ra được một quyết định đầu tư, và công ty quản lý quỹ sẽ được tăng tính chủ động trong việc ra các quyết định đầu tư.
 
Thứ năm, quan hệ giữa Công ty quản lý Quỹ với các đơn vị thành viên của tập đoàn (các công ty bảo hiểm nhân thọ và phi nhân thọ) sẽ là quan hệ độc lập- quan hệ Hợp đồng, và vì vậy các khách hàng này sẽ gây sức ép để công ty Quản lý Quỹ hoạt động kinh doanh hiệu quả hơn.
 
Thứ sáu, Công ty quản lý Quỹ ra đời sẽ gắn lợi ích vật chất của cán bộ Công ty với kết quả kinh doanh cuối cùng, thúc đẩy họ gắn bó lâu dài với công ty.
 
Tuy nhiên, mô hình công ty Quản lý Quỹ cũng có một số nhược điểm nhất định như: Việc quản lý phức tạp đòi hỏi trình độ cao hơn, nếu không có sự phân cấp trách nhiệm pháp lý rõ ràng giữa các cấp tham gia vào quá trình đầu tư thì sẽ gây khó khăn trong quá trình điều hành. Mặt khác mô hình này cũng phát sinh các mối quan hệ phức tạp hơn giữa công ty Quản lý Quỹ với các công ty thành viên trong tập đoàn Bảo Việt: Ví dụ công ty bảo hiểm nhân thọ, phi nhân thọ và công ty cổ phần chứng khoán Bảo Việt...
Nhìn chung, mô hình công ty Quản lý Quỹ được đánh giá là phù hợp với xu thế chuyên môn hoá và điều kiện kinh doanh mới của Bảo Việt, nhất là khi Bảo Việt đang trong quá trình hoàn thiện thành Tập đoàn Tài chính-Bảo hiểm đa ngành. Công ty Quản lý Quỹ đầu tư chứng khoán Bảo Việt được thành lập với nhiều sản phẩm đầu tư khác nhau sẽ tạo ra 1 kênh đầu tư hữu hiệu cho nhà đầu tư và công chúng, giúp họ định hướng vào các công cụ đầu tư chuyên nghiệp, đa dạng hoá danh mục đầu tư, đảm bảo tính minh bạch và nhất là tiết kiệm thời gian công sức. Đây là xu hướng phát triển tất yếu của thị trường vốn thế giới cũng như ở Việt Nam, phù hợp với chiến lược phát triển Thị trường chứng khoán Việt Nam đến năm 2010: “Phát triển các công ty Quản lý Quỹ đầu tư chứng khoán cả về quy mô và chất lượng hoạt động. Đa dạng hoá các loại hình sở hữu đối với công ty quản lý Quỹ đầu tư...”. Qua định hướng này có thể thấy vai trò của các tổ chức tài chính trung gian nói chung và công ty quản lý Quỹ nói riêng đang và sẽ tiếp tục là cầu nối quan trọng giữa cung và cầu trên thị trường vốn non trẻ nhưng nhiều tiềm năng của Việt Nam.