Cổ phần hóa và niêm yết - cú huých để đổi mới doanh nghiệp nhà nước

Ngày 31/5/2007, IPO của Tổng Công ty Bảo hiểm Việt Nam (Bảo Việt) thực hiện tại Trung tâm Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HASTC), 59,44 triệu cổ phần (bằng 8,74% vốn điều lệ) được bán đấu giá công khai với mức giá khởi điểm là 30.500 đồng/cổ phần. Sự kiện này trở thành tâm điểm chú ý của các nhà đầu tư trong và ngoài nước trên TTCK. Sau 4 ngày làm việc, cả hai ngày nghỉ, phiên đấu giá đã thu hút 20.368 nhà đầu tư và kết thúc thành công vào ngày 3/6. Mức giá trúng thầu thấp nhất là 67.800 đồng, mức giá bình quân là 71.918 đồng. Việc công khai minh bạch thông tin, truyền thông đầy đủ và rộng rãi cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước, sự tin tưởng của nhà đầu tư vào uy tín thương hiệu, hiệu quả cũng như chiến lược kinh doanh của Bảo Việt, cơ chế đấu giá cạnh tranh công khai và sự tổ chức, chỉ đạo kịp thời, hiệu quả của HASTC là những yếu tố quyết định tới sự thành công của phiên đấu giá này. Với thành công này, Bảo Việt là một trong những doanh nghiệp tiên phong thực hiện chủ trương cổ phần hóa và thực hiện đấu giá công khai nhằm đạt được hiệu quả cao nhất trong việc bán cổ phần DN khi IPO.

Sau khi CPH, vốn điều lệ của Bảo Việt tăng gần gấp đôi, từ 3.000 tỷ đồng trước CPH lên 5.730 tỷ đồng sau CPH. Vốn chủ sở hữu đã tăng 4,5 lần, từ 1.677 tỷ đồng lên 7.529 tỷ đồng. Bảo Việt đã thực hiện chuyển đổi từ một DNNN thành một công ty cổ phần hoạt động theo luật doanh nghiệp, với sự tham gia của cổ đông trong vào ngoài nước, tạo nền tảng mới cho sự phát triển trong tương lai.

Việc xác định cổ đông chiến lược nước ngoài rất quan trọng trong quá trình triển khai CPH. Chúng tôi xác định lựa chọn nhà đầu tư chiến lược nước ngoài là các tập đoàn tài chính, bảo hiểm nước ngoài hàng đầu thế giới, có kinh nghiệm và thành công trong kinh doanh dịch vụ tài chính, bảo hiểm ở các thị trường mới nổi, có chiến lược kinh doanh và văn hóa doanh nghiệp phù hợp với Bảo Việt. Cổ đông phải có cùng lĩnh vực kinh doanh cốt lõi, cam kết dài hạn, có tiềm lực tài chính, hỗ trợ chuyên gia, công nghệ, quản trị doanh nghiệp tiên tiến; hỗ trợ chuyển giao công nghệ mới. Với những tiêu chí trên, Bảo Việt đã sử dụng công ty tư vấn nước ngoài để tư vấn tìm kiếm và lựa chọn các nhà đầu tư tiềm năng, HSBC Insurance (Asia - Pacific) Holdings Limited (HSBC) là nhà đầu tư phù hợp nhất và đã được lựa chọn. Vào thời điểm đó, HSBC đã cam kết và thực hiện mua 10% cổ phần của Bảo Việt với mức giá là giá đấu thành công bình quân. Sự tham gia của HSBC trong quá trình sau CPH đã thể hiện bằng những kết quả và việc làm cụ thể, đáp ứng các tiêu chí trên. HSBC đã tích cực thực hiện chuyển giao công nghệ và quản trị, tiếp tục góp vốn và nâng tỷ lệ sở hữu lên 18% thông qua phát hành riêng lẻ góp phần giúp Bảo Việt thực hiện chiến lược ”Một Bảo Việt, Một nền tảng mới” của giai đoạn sau cổ phần hóa, tạo sự tăng trưởng vững chắc và nâng cao năng lực cạnh tranh của Bảo Việt trên thị trường.

Việc niêm yết cổ phiếu trên sàn chứng khoán là một bước đi tiếp theo đã được xác định ngay từ khi xây dựng đề án CPH và cam kết, công bố trong bản cáo bạch khi IPO. Ngày 25/6/2009, cổ phiếu của Tập đoàn Bảo Việt (BVH) được niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán Tp. Hồ Chí Minh. Đây là yêu cầu tất yếu của công ty đại chúng lớn muốn tiếp tục phát triển theo hướng công khai, minh bạch và cam kết bảo vệ quyền lợi của cổ đông. Việc niêm yết không những đặt DN trước áp lực phải hoạt động hiệu quả, minh bạch dưới sự giám sát, đánh giá của thị trường và nhà đầu tư mà còn giúp cho Bảo Việt tuân thủ các tiêu chuẩn tiên tiến về quản trị công ty theo các quy định của luật chứng khoán và thông lệ quốc tế, nâng cao tính thanh khoản cho cổ phiếu BVH, đáp ứng kỳ vọng của các cổ đông đã tin tưởng đầu tư vào Bảo Việt. Bảo Việt cũng được đánh giá là Tập đoàn nhà nước duy nhất công bố đầy đủ các nội dung thuộc phạm vi khảo sát về tính minh bạch của khu vực doanh nghiệp nhà nước do WB công bố. Bên cạnh đó, việc niêm yết cũng đã giúp cho Bảo Việt tiếp tục thực hiện thành công hai đợt phát hành tăng vốn sau CPH, giúp nâng vốn điều lệ từ 5.730 tỷ đồng lên 6.804 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu tăng từ 8.539 tỷ đồng lên tới 12.120 tỷ đồng trong giai đoạn hiện nay, tương đương mức tăng trưởng 42%.

Hiện nay, cổ phiếu BVH không chỉ là cổ phiếu dẫn dắt trong nhóm cổ phiếu ngành và trong rổ chỉ số VN30, mà còn được các chuyên gia tài chính đánh giá là cổ phiếu blue-chips hấp dẫn nhà đầu tư thị trường. Năm 2012, BVH đã dành hơn 1.000 tỷ đồng để thực hiện chi trả cổ tức ở mức 15%, vượt 3% so với mức đã được ĐHĐCĐ thường niên 2012 thông qua.

                                                                                          (Theo Thời báo Kinh tế Việt Nam)